Chiết khấu là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực kinh doanh và bán hàng, đóng vai trò quan trọng trong quản lý giá và thúc đẩy doanh số bán hàng. Được hiểu một cách đơn giản, chiết khấu là một phần trích ra từ giá gốc của sản phẩm hoặc dịch vụ, thường được áp dụng để kích thích đặt hàng, tạo khuyến mãi hoặc đáp ứng các điều kiện giao dịch cụ thể. Trong bài viết này, cùng Game Bài Đổi Thưởng tìm hiểu chi tiết về khái niệm chiết khấu, cách tính toán nó trong kinh doanh, và tại sao nó có tầm quan trọng đối với doanh nghiệp.
TÓM TẮT
Chiết khấu là gì?
Chiết khấu, hay còn được gọi là Discounting, là một kỹ thuật tiếp thị thông minh mà các doanh nhân và nhà bán hàng sử dụng để thúc đẩy doanh số bán hàng bằng cách giảm giá sản phẩm hoặc dịch vụ một khoản cố định hoặc theo tỷ lệ phần trăm nhất định. Hiện nay, chiết khấu được áp dụng trong nhiều hình thức khác nhau, bao gồm chiết khấu mua hàng, chiết khấu bán hàng, chiết khấu sinh nhật hoặc tri ân khách hàng, chiết khấu cho khách hàng mua sỉ, và chiết khấu để thưởng cho khách hàng trung thành. Mục tiêu chính của chiết khấu là kích thích và thúc đẩy sự mua hàng của khách hàng.

Có một số lý do giải thích sự phổ biến của chiết khấu trong thị trường ngày nay. Tâm lý mua sắm của người tiêu dùng tại Việt Nam thường ưa chuộng việc tìm kiếm sản phẩm giảm giá hoặc có chiết khấu. Nếu một mặt hàng không được giảm giá, họ thường sẽ chờ đến các dịp lễ lớn hoặc khuyến mãi để mua với giá ưu đãi hơn. Do đó, sản phẩm được bán với giá gốc 100% sẽ khó thu hút sự quan tâm và mua sắm của người tiêu dùng.
Tìm hiểu chiết khấu trong kinh doanh là gì?
Chiết khấu kinh doanh là tỷ lệ giảm giá mà người bán hàng cung cấp cho người mua với mục tiêu thúc đẩy hành vi mua sắm của họ. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi về chiết khấu bán hàng và chiết khấu mua hàng.
Thường thì những khoản chiết khấu này được áp dụng theo các hình thức sau: thanh toán tiền một lần hoặc mua với số lượng lớn (số lượng do người bán quy định).
Ví dụ:
- Nếu bạn mua đơn hàng trên 5.000.000VNĐ sẽ được chiết khấu 10% của tổng đơn hàng.
- Áp dụng chiết khấu 15% khi mua hàng với số lượng trên 50 sản phẩm.
- Chiết khấu 5% khi sử dụng bằng hình thức thanh toán: ZaloPay, MoMo,…

Như vậy cả bên bán và bên mua đều cùng có lợi. Người bán thay vì bán lẻ từng sản phẩm thì giờ đây có thể bán được nhiều sản phẩm hơn, thu về số tiền lớn và nhanh hơn.
Tìm hiểu mức chiết khấu là gì?
Mức chiết khấu là tỷ lệ cụ thể mà người bán cam kết trả lại cho khách hàng dựa trên tổng giá trị của đơn hàng, nhằm kích thích sự quyết định mua sắm của họ. Ví dụ về các mức chiết khấu phổ biến có thể là 10%, 15%, 20%,…
Tuy nhiên, việc xác định mức chiết khấu này cần phải được tính toán một cách cân nhắc, bao gồm cả các chi phí liên quan và lợi nhuận mong muốn, để đảm bảo rằng việc áp dụng chiết khấu sẽ thu hút khách hàng mua sắm nhiều hơn và đồng thời tạo ra doanh thu cao trong quá trình kinh doanh.

Tìm hiểu tỷ lệ chiết khấu là gì?
Tỷ lệ chiết khấu có tính toán phức tạp và yêu cầu người bán phải xem xét nhiều yếu tố khác nhau. Để xác định một tỷ lệ chiết khấu hợp lý, người bán cần xem xét các yếu tố sau:
- Chi phí vốn: Tỷ lệ chiết khấu trong kinh doanh thường tương đương với chi phí vốn mà người bán phải bỏ ra.
- Chi phí khuyến mãi: Tỷ lệ chiết khấu trong kinh doanh thương mại thường được tính dựa trên tỷ lệ giảm giá được cung cấp cho người tiêu dùng trong các chương trình khuyến mãi.
- Đầu tư: Trong trường hợp đầu tư, tỷ lệ chiết khấu được xác định dựa trên chi phí trung bình của vốn đầu tư cũng như tiềm năng sinh lời của dự án đầu tư đó.
Tỷ lệ chiết khấu có thể thay đổi tùy thuộc vào ngành công nghiệp và mục tiêu kinh doanh cụ thể.

Hệ số chiết khấu là gì?
Trong quy trình chiết khấu giá trị hiện tại, hệ số chiết khấu đóng một vai trò quan trọng. Hệ số này được tính bằng cách nhân một số thập phân với giá trị của dòng tiền để đưa về giá trị hiện tại. Theo thời gian, hệ số chiết khấu tăng lên do sự gia tăng của hiệu ứng lãi kép.
Suất chiết khấu là gì?
Tỷ suất chiết khấu là một chỉ số được sử dụng để so sánh giá trị của một đồng tiền trong tương lai với giá trị của một đồng tiền ở thời điểm hiện tại.
Thường thì, tỷ suất chiết khấu được áp dụng để tính toán và so sánh chi phí cơ hội của vốn, hay còn được gọi là chi phí sử dụng vốn.
Giá vốn là giá trị mà phải trả để có được nguồn tài trợ. Nó cũng có thể được coi là tỷ suất sinh lợi tối thiểu mà một công ty cần đạt được để thực hiện một dự án đầu tư mới.
Tái chiết khấu là gì?
Tái chiết khấu là quá trình mà một công cụ nợ ngắn hạn có thể được chiết khấu lần thứ hai.

Khi thanh khoản ở thị trường thấp, ngân hàng có thể tăng lượng tiền mặt bằng phương pháp tái chiết khấu. Đây cũng được coi là một cách mà ngân hàng Trung ương cung cấp vốn cho các ngân hàng khác.
Lãi chiết khấu là gì?
Lãi suất chiết khấu là một thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng, để chỉ mức lãi suất mà Ngân hàng Nhà nước áp dụng khi cung cấp vay.
Trong một số tình huống, các ngân hàng thương mại cần vay tiền từ ngân hàng trung ương để đối phó với tình trạng thiếu hụt tiền mặt khi khách hàng yêu cầu rút tiền.
Lãi suất chiết khấu được coi là một công cụ chính sách tiền tệ và đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cả ngân hàng Nhà nước và ngân hàng thương mại.
Các loại chiết khấu hiện nay
Tương tự như các đặc điểm và cách tính chiết khấu, bạn cũng cần hiểu về những loại chiết khấu thông dụng khi áp dụng cho sản phẩm hoặc dịch vụ của mình. Dưới đây là những loại chiết khấu phổ biến mà bạn nên biết:
- Chiết khấu khuyến mãi: Được sử dụng để thu hút sự chú ý và khuyến khích quyết định mua hàng của người mua. Đây là một công cụ hữu ích để thúc đẩy mua sắm nhanh chóng.
- Chiết khấu thanh toán: Người bán chiết khấu cho người mua nếu họ thanh toán sớm hoặc theo đúng hẹn như đã giao trong hợp đồng.

- Có một số loại chiết khấu thông dụng mà bạn nên biết khi áp dụng cho sản phẩm hoặc dịch vụ của mình:
- Chiết khấu về số lượng: Được áp dụng khi khách hàng mua với số lượng lớn, và mức chiết khấu phụ thuộc vào số lượng mua.
- Chiết khấu thương mại: Đây là mức chiết khấu lớn được thiết kế để kích thích mua hàng với số lượng lớn. Đối tượng chính là các nhà phân phối, cửa hàng tạp hóa, và đại lý. Mức chiết khấu có thể tăng từ 10% đến 20%.
- Các chiết khấu đặc biệt: Loại chiết khấu này thường được áp dụng theo mùa, dịp lễ, theo ngành nghề hoặc dành riêng cho nhân viên của doanh nghiệp. Tỷ lệ chiết khấu thường thấp, dao động từ 2% đến 10%.

Công Thức Tính Chiết Khấu Cần Hiểu
Dưới đây là hai công thức phổ biến để tính chiết khấu cho sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn sau khi bạn đã hiểu về khái niệm chiết khấu và giá chiết khấu:
Công thức tính chiết khấu tổng quát
Dưới đây là một công thức phổ biến được ứng dụng rộng rãi để tính chiết khấu thương mại trong quy mô lớn, với các bước thực hiện như sau:
Xác định Tỷ lệ Chiết khấu: Đầu tiên, bạn cần xác định tỷ lệ chiết khấu phù hợp. Điều này thường dựa trên chi phí vốn ban đầu để đảm bảo rằng việc áp dụng chiết khấu sẽ vẫn đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp.
- Tính Tỷ lệ Giảm Giá Chiết khấu: Sử dụng công thức sau để tính tỷ lệ phần giảm giá chiết khấu:
- Tỷ lệ giảm giá = Giá bán (sau chiết khấu) x Tỷ lệ chiết khấu
Tính Phần Trăm Chiết Khấu: Bạn có thể tính phần trăm chiết khấu bằng cách lấy giá gốc trừ đi giá sau khi áp dụng chiết khấu. - Công thức này giúp bạn xác định mức chiết khấu dựa trên tỷ lệ và số tiền cụ thể, mang lại tính khách quan và chính xác trong quá trình tính toán.

Cách tính cụ thể như sau: Giá bán gốc là X, còn Y là giá sau khi chiết khấu, tỷ lệ chiết khấu gọi là i (%) thì giá sau chiết khấu sẽ được tính theo công thức như sau:
Y = X – i% * X = (1 – i%) * X

Ví dụ cụ thể:
Sản phẩm có giá gốc là 300.000 VNĐ, tỷ lệ chiết khấu sản phẩm là 25%.
- Số tiền được khấu trừ từ tỷ lệ chiết khấu là: 25% của 300.000 VNĐ = 75.000 VNĐ.
- Giá bán sản phẩm sau chiết khấu: 300.000 VNĐ – 75.000 VNĐ = 225.000 VNĐ.
Công thức tính nhẩm
Phương pháp này rất đơn giản và tiện lợi, không đòi hỏi sử dụng máy tính hoặc công thức phức tạp. Nó thích hợp cho việc tính toán chiết khấu cho đại lý hoặc khi bạn cần tính chiết khấu cho số lượng sản phẩm không quá lớn.
Cách này sẽ hiệu quả hơn với tỷ lệ chiết khấu như 15%, 20%, 50%. Cách tính như sau:
Bước 1: Làm tròn giá gốc của bạn về hàng chục gần nhất sau đó chia cho 10 thu được kết quả A.
Bước 2: Chia tỷ lệ sẽ chiết khấu cho 10 thu được kết quả B.
Bước 3: Tính được mức giảm giá bằng cách nhân hai kết quả đó lại với nhau và cộng với kết quả A chia 2 (AxB)+(A/2).
Bước 4: Cách tính chiết khấu phần trăm theo công thức lấy giá gốc trừ mức giảm giá là ra kết quả.

Ví dụ:
Sản phẩm có giá gốc là: 68.000 đồng. Chiết khấu cho khách: 20%.
Bạn có thể tính nhẩm như sau:
- Làm tròn giá thành 70.000 VNĐ và chia cho 10 = 7.000 VNĐ.
- Chia tỷ lệ chiết khấu: 20% / 10 = 2.
- Mức giảm giá là: (7.000 x 2) + (7000/2) = 17.500 VNĐ.
- Giá bán sau khi chiết khấu: 70.000 VNĐ – 17.5000 VNĐ = 52.500 VNĐ.
Cách Tính Tỷ Lệ Phần Trăm Chiết Khấu
Nhiều khi bạn đã biết số tiền được giảm giá nhưng muốn quy đổi sang tỷ lệ phần trăm thì làm như thế nào? Dưới đây là một số cách tính tỷ lệ phần trăm chiết khấu chuẩn xác:
Bước 1: Lấy giá niêm yết ban đầu (Chưa chiết khấu) trừ đi giá thực mua (Sau chiết khấu).
Bước 2: Lấy số vừa tính được chia cho giá niêm yết ban đầu.
Bước 3: Lấy kết quả tính được ở bước 2, thực hiện nhân 100 để được số phần trăm chiết khấu.

Ví dụ: Giá niêm yết ban đầu của Gói Hosting Cheap 4 là 71,100đ/tháng. Tuy nhiên, hiện nay Vietnix đang có chương trình ưu đãi, cho phép mua Gói Hosting Cheap 4 chỉ với giá 42,700đ/tháng. Để tính tỷ lệ chiết khấu, bạn có thể sử dụng công thức sau:
Tỷ lệ chiết khấu = [(Giá niêm yết – Giá ưu đãi) / Giá niêm yết] x 100
Với ví dụ trên:
Tỷ lệ chiết khấu = [(71,100 – 42,700) / 71,100] x 100 ≈ 40%
Như vậy, tỷ lệ chiết khấu được áp dụng là khoảng 40% đối với gói Hosting Cheap 4.
Tại Sao Nên Tránh Lạm Dụng Sử Dụng Chiết Khấu?
Việc áp dụng các chiết khấu trong hoạt động kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút sự quan tâm và kích thích sự mua sắm của khách hàng, từ đó tạo ra doanh số bán hàng cao hơn. Tuy nhiên, như mọi vấn đề khác, việc sử dụng chiết khấu cần cân nhắc để tránh các hậu quả tiêu cực và sụt giảm trong lượng mua hàng. Dưới đây là những tác hại tiềm ẩn của việc sử dụng chiết khấu quá mức:
- Gây sự nhàm chán cho khách hàng vì sự thiếu sáng tạo, và nếu áp dụng quá thường xuyên, có thể gây ra tình trạng thâm hụt ngân sách và thậm chí dẫn đến thiếu hụt về lợi nhuận nghiêm trọng.
- Dần dần, khách hàng có thể bắt đầu nghi ngờ về chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ, làm mất niềm tin của họ vào sản phẩm và gây ra thiệt hại cho giá trị cốt lõi của sản phẩm.

Cách Sử Dụng Chiết Khấu Mà Không Làm Giảm Giá Trị Sản Phẩm
Dưới đây là những cách bạn có thể sử dụng chiết khấu mà vẫn giữ nguyên giá trị của sản phẩm:
- Tập trung vào giá trị của sản phẩm: Đảm bảo rằng sản phẩm của bạn thực sự mang lại giá trị cho khách hàng. Hãy tạo cảm giác cho họ rằng họ đã đầu tư vào một sản phẩm tốt với mức chiết khấu hấp dẫn.
- Đáp ứng nhu cầu của khách hàng: Thay vì tập trung vào tỷ lệ % chiết khấu, hãy tìm hiểu về nhu cầu cụ thể của khách hàng. Chọn thời điểm phù hợp để kích thích mua sắm một cách hiệu quả nhất.
- Kết hợp với các chiến dịch quảng cáo và tiếp thị khác: Sử dụng chiết khấu như một phần của chiến dịch quảng cáo và tiếp thị để tiếp cận khách hàng và thu hút sự quan tâm của họ đối với sản phẩm của bạn.

Các Thuận Lợi Đáng Kể Khi Sử Dụng Chiết Khấu Bán Hàng
Thúc đẩy và nâng cao doanh số bán hàng trong ngắn hạn
Áp dụng chiết khấu bán hàng có nhiều lợi ích rõ ràng, trong đó một trong những lợi ích quan trọng nhất là tăng doanh số bán hàng đáng kể trong thời gian ngắn. Chiết khấu cung cấp cho khách hàng cơ hội hiếm có để mua hàng với giá ưu đãi, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi khách hàng và tăng cường hoạt động kinh doanh.
Giải quyết được tính trang hàng tồn kho nhanh chóng
Hình thức xả kho với chiết khấu là một phương pháp hiệu quả để thanh lý hàng tồn kho nhanh chóng và thu hồi vốn cho việc nhập các sản phẩm mới. Thông qua việc cung cấp chiết khấu cho khách hàng, bạn khuyến khích họ mua sản phẩm trong kho của bạn với giá ưu đãi. Điều này giúp giảm tồn kho và giải quyết vấn đề tài chính một cách nhanh chóng. Đồng thời, đây cũng có thể là cơ hội để thu hút thêm khách hàng mới và tạo dựng mối quan hệ lâu dài với họ thông qua sự hỗ trợ và giá trị bạn cung cấp.
Tạo sự kích thích đối với người dùng để mua sản phẩm mới
Việc áp dụng chiết khấu cho các sản phẩm hoặc dịch vụ mới có thể là một cách hiệu quả để thu hút khách hàng và kích thích họ mua sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn. Đây là một phương pháp tiếp cận thị trường và tạo dựng lòng tin từ khách hàng bằng cách cho họ cơ hội trải nghiệm sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn với mức giá hấp dẫn hơn.
Chiết khấu này có thể được thực hiện trong một khoảng thời gian giới hạn để tạo ra sự kích thích và sự quan tâm ban đầu từ phía khách hàng. Sau khi họ đã có trải nghiệm tích cực với sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn, có thể họ sẽ tiếp tục mua sắm và trở thành khách hàng trung thành. Điều quan trọng là đảm bảo rằng chiết khấu này được thiết kế sao cho bạn vẫn có lợi nhuận và không gây thiệt hại đáng kể cho doanh nghiệp của bạn.
Kích cầu nhóm khách hàng cụ thể
Điều này cũng là một trong những lợi ích quan trọng của việc sử dụng chiết khấu để tiếp cận và phục vụ một nhóm khách hàng cụ thể mà doanh nghiệp muốn mục tiêu. Một ví dụ có thể là việc áp dụng chiết khấu 5% tổng giá trị đơn hàng cho những khách hàng có ngày sinh trong tháng đó.
Nếu doanh nghiệp triển khai và quản lý chiết khấu một cách hiệu quả và chuyên nghiệp, thông điệp về chiết khấu này có thể thu hút một lượng khách hàng ổn định đối với nhóm khách hàng cụ thể này. Điều này giúp tạo dựng mối quan hệ và lòng tin với những khách hàng này, khiến họ có xu hướng quay lại và tiếp tục ủng hộ doanh nghiệp trong tương lai.
Các Hạn Chế Của Chiết Khấu
Không thể phủ nhận rằng việc sử dụng chiết khấu có thể giúp kích thích sự quan tâm của khách hàng đối với sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp và tăng tỷ lệ chuyển đổi trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu không áp dụng đúng cách, có thể gây ra một số vấn đề như sau:
- Khi chương trình chiết khấu diễn ra liên tục từ tháng này sang tháng khác, khách hàng có thể trở nên không còn tin tưởng vào chương trình khuyến mãi và khó để tạo ra chuyển đổi trong thời điểm đó.
- Nếu không tính toán cẩn thận, việc áp dụng chiết khấu có thể dẫn đến mất lợi nhuận cho doanh nghiệp.
- Nếu sử dụng chiết khấu một cách lạm dụng, khách hàng có thể trở nên không hứng thú khi mua hàng và không còn quan tâm đến sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn.
Do đó, việc quản lý và thực hiện chiết khấu cần được tiến hành một cách khôn ngoan và có kế hoạch để đảm bảo rằng nó mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và khách hàng.
Kết luận
Tóm lại, chiết khấu là một công cụ quan trọng trong kinh doanh giúp kích thích sự mua sắm, tạo sự quan tâm của khách hàng và nâng cao doanh số bán hàng. Nó có thể được áp dụng trong nhiều tình huống khác nhau, từ thanh lý hàng tồn kho đến kích thích mua sắm sản phẩm mới. Tuy nhiên, việc quản lý chiết khấu cần sự cân nhắc và tính toán để tránh mất lợi nhuận và giữ vững lòng tin của khách hàng. Khi được thực hiện một cách thông minh và hiệu quả, chiết khấu có thể là một công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp phát triển và thịnh vượng trong thị trường cạnh tranh ngày nay.